Kërcënimi i ekstremizmit të dhunshëm për Kosovën nuk lidhet më me frontet e luftës në Lindjen e Mesme, por me botën online. Aty, përmes rrjeteve sociale dhe profileve anonime, ideologjitë radikale po gjejnë mënyra të reja për t’u shpërndarë.
Rastet e fundit të ndjekura nga Prokuroria Speciale tregojnë se propaganda e frymëzuar nga grupi militant, Shteti Islamik (ISIS), ruan ende ndikimin e saj mbi disa shtresa të shoqërisë.
Pyetja që lind është: a është Kosova e përgatitur për këtë version të kërcënimit?
Prokuroria Speciale e vendit siguron se bashkëpunon ngushtë me policinë, si dhe me institucione të tjera vendore dhe ndërkombëtare të sigurisë, në hetimin e rasteve të tilla.
“Aktualisht, në përpunim janë dy raste. Ndërsa, nga fillimi i vitit 2025 e deri në këtë periudhë, janë ngritur dy aktakuza ndaj dy personave për veprën penale: nxitje e përçarjes dhe mosdurimit, përmes propagandës ideologjike dhe përkrahjes së ISIS-it”, thuhet në një përgjigje të Prokurorisë Speciale dhënë Radios Evropa e Lirë.
Sipas një njoftimi të këtij institucioni, më 14 gusht, këta dy të akuzuar kanë përdorur rrjetin social, Facebook, për të publikuar fotografi dhe video të personave të radikalizuar, për të shpërndarë materiale me përmbajtje nxitëse dhe për të bërë thirrje për ekstremizëm fetar.
Gjithashtu muajin e kaluar, S.C. u dënua me 6 muaj burgim për nxitje të përçarjes dhe mosdurimit.
Me Kodin Penal të Kosovës, kjo vepër dënohet me gjobë ose me burgim deri në pesë vjet.
Nga feja tek ultranacionalizmi
Adrian Shtuni, ekspert për politikë të jashtme dhe siguri nga Qendra Ndërkombëtare kundër Terrorizmit, thotë se Kosova përballet me dy forma të rrezikshme të ekstremizmit, që ushqehen online: njëri me bazë fetare dhe tjetri ultranacionalist, supremacist dhe separatist.
Për të parin thotë se është më i dukshëm dhe trajtohet më shumë në debatin publik, ndërsa ai ultranacionalist shpesh prezantohet si “patriotizëm i flaktë”.
“Kosova është mjaft e cenueshme, për shkak edhe të tensioneve të shtuara politike dhe polarizimit shoqëror që është manifestuar edhe me përplasje ndëretnike”, thotë Shtuni për Radion Evropa e Lirë.
Në këtë linjë është edhe Skënder Perteshi nga Instituti për Siguri dhe Reziliencë “Prevent”, i cili thotë se radikalizmi me ngjyrime fetare mbetet ndër format më shqetësuese të ekstremizmit në Kosovë, i ndjekur nga ai etno-nacionalist.
Ai shpjegon për Radion Evropa e Lirë se rrjetet sociale janë bërë mjeti kryesor i shpërndarjes së propagandës, ku individë dhe grupe ekstremiste fshehin aktivitetin e tyre nën petkun fetar dhe synojnë kryesisht të rinjtë.
“Ekzistojnë disa grupe të mbyllura, ku individë të caktuar shpërndajnë mesazhe me përmbajtje radikale fetare, ndërsa disa janë persona që vetëquhen imamë dhe nuk jetojnë në Kosovë, por përmes internetit bëjnë propagandë fetare me ndikim të ndjeshëm”, thotë Perteshi.
Qëllimi i tyre, sipas tij, është të minojnë sistemin demokratik dhe besimin e qytetarëve ndaj vlerave perëndimore dhe aleatëve ndërkombëtarë.
Në Bashkësinë Islame të Kosovës theksojnë se mësimet që shpërndahen në platformat online, interpretojnë shpesh doktrina me qasje të ngurtë, dhe ofrojnë shpjegime, të cilat jo vetëm që keqinformojnë besimtarët myslimanë, por edhe ushqejnë radikalizmin.
“Ata që veprojnë kështu, i japin vetes të drejtën të interpretojnë gjithçka, pa marrë parasysh kontekstin kohor, kulturor, tradicional dhe doktrinor të vendit ku jetojnë”, thotë për Radion Evropa e Lirë Ahmet Sadriu, sekretar i përgjithshëm i Kryesisë së Bashkësisë Islame të Kosovës.
“Mundësia për t’u indoktrinuar është reale dhe si e tillë paraqet shqetësim për të gjithë ne”, thekson ai.